ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ

Είναι το νερό κοινό αγαθό ή εμπόρευμα;

Χωρίς νερό δεν υπάρχει ζωή στον πλανήτη. 

Αυτή η διαπίστωση οδηγεί αναπόφευκτα σε μία ακόμη: όποιος ελέγχει το νερό, ελέγχει τη ζωή, ελέγχει τα πάντα.

Το νερό αντιμετωπίζεται ως κοινό αγαθό ανά τους αιώνες, από τα αρχαία χρόνια, σε όλους τους πολιτισμούς του κόσμου, και μέχρι σήμερα, σε αρκετά μέρη του πλανήτη.

Το πρώτο βήμα για την ιδιωτικοποίηση του νερού έγινε ιστορικά και σε όλο τον κόσμο όταν η ιδιοκτησία και η διαχείρισή του πέρασε σε κάποια συγκεντρωτική δομή: είτε κεντρικό κράτος είτε τοπικές και περιφερειακές αρχές.

Αυτό σηματοδότησε τη χρησιμοποίησή του για άδικη έμμεση φορολόγηση από τις συγκεντρωτικές δομές ή το άνοιγμα του δρόμου για την ιδιωτικοποίησή του και την αποκόμιση κερδών από εταιρείες.

Ολες ανεξαιρέτως οι ιδιωτικές εταιρείες νερού, παγκοσμίως, λειτουργούν με στόχο τη μέγιστη δυνατή αποκόμιση κερδών. 

Δεν υπάρχει ούτε ένα παράδειγμα που να μη συμβαίνει αυτό.

Από την άλλη μεριά, στην Ελλάδα, είτε η διαχείριση του νερού ανήκει στο κράτος είτε στους δήμους, οι πολίτες πληρώνουν παραπάνω χρήματα απ’ ό,τι είναι το κόστος μεταφοράς νερού, συντήρησης υποδομών κ.λπ.

Αυτό το επιπλέον κόστος, που πληρώνουν οι πολίτες, είναι έμμεσος φόρος, δηλαδή ο πιο άδικος φόρος.

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΝΕΡΟΥ

«Παρά τον σημαντικό αριθμό επιτυχημένων συνεταιρισμών νερού σε παγκόσμιο επίπεδο, οι διεθνείς πολιτικές συζητήσεις τους έχουν παρακάμψει σε μεγάλο βαθμό. Γιατί άραγε;» 

Οταν εδώ μιλάμε για ιδιωτικοποιήσεις φυσικών πόρων, σε κάποια άλλα μέρη οι πολίτες μέσω συνεταιρισμών έχουν κατορθώσει να τους διαχειρίζονται συλλογικά.

Η «δημοκρατία του νερού» εκτείνεται σε χιλιάδες παραδείγματα συνεταιρισμών νερού σε όλον τον κόσμο: ΗΠΑ, Καναδάς, Λατινική Αμερική -Χιλή, Κολομβία, Βραζιλία, Αργεντινή, Μεξικό, Βολιβία- και Ευρώπη -Φινλανδία, Δανία, Αυστρία κ.α. χώρες με διάφορες περιβαλλοντικές και κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικές συνθήκες, γεγονός που δείχνει την προσαρμοστικότητά τους.

Ομως αυτά τα παραδείγματα δεν απασχολούν τον δημόσιο λόγο που μονοπωλείται από άλλες επιταγές.

Οι συνεταιρισμοί νερού έχουν την υψηλότερη βαθμολογία για την ικανοποίηση των πολιτών και τις λειτουργικές επιδόσεις τους σε παγκόσμιο επίπεδο, σε σύγκριση με την ιδιωτική και την κρατική διαχείριση.

Ολες οι υπάρχουσες εμπειρίες από όλο τον κόσμο, και από την Ελλάδα, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η ανάθεση της διαχείρισης του νερού σε λίγα χέρια ιδιωτικά ή κρατικά καταλήγει τελικά σε ρύπανση, υποβάθμιση, στέρηση και αυξημένα τιμολόγια νερού. Κάθε είδους αυταπάτη ανάθεσης έχει πλέον τελειώσει.

Η πιο συμβατή υπάρχουσα δομή για την υλοποίηση της κοινωνικής-κοινοτικής διαχείρισης του νερού, για την άμεση συμμετοχή των πολιτών, για τη δημοκρατία του νερού και για την επανάκτησή του ως κοινού αγαθού με σεβασμό στον φυσικό νόμο του κύκλου του νερού, είναι οι μη κερδοσκοπικοί συνεταιρισμοί.

Η συνεργατική διαχείριση του νερού από τους πολίτες δεν αποκλείει τη διακριτή συμμετοχή των εργαζομένων στην ύδρευση-αποχέτευση ή/και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αλλά σε κάθε περίπτωση και όποια μορφή κι αν έχει μια συνεργασία κοινωνικών φορέων, η βάση της δημοκρατίας του νερού και της κοινωνικής διαχείρισης είναι οι συνεταιρισμοί νερού των ίδιων των πολιτών της κοινότητας, οι οποίοι τελικά θα αποφασίζουν.

Αν υπάρχει μια εγγύηση για να μην παραβιάζεται ο φυσικός νόμος του κύκλου του νερού και να μη γίνει ποτέ ιδιωτικοποίησή του, αυτό μπορεί να διασφαλιστεί μόνον με τη συνεργατική διαχείριση του νερού από τους ίδιους τους πολίτες, διότι εκεί μπορεί να γίνει συνείδηση και πράξη ότι είμαστε μέρος της φύσης και όχι κατακτητές της· εκεί μπορεί να αναπτυχθεί μια νέα κοινωνική συνείδηση για τη συλλογική διαχείριση των κοινών αγαθών και για το κοινό καλό.

Εκεί μπορεί να αναπτυχθεί μια νέα ηθική που βάζει τον άνθρωπο πάνω από τα κέρδη, που η συσσώρευση χρήματος δεν είναι αυτοσκοπός.

Εκεί μπορεί να αναπτυχθεί η σύνδεση της ηθικής με την πολιτική, γιατί αυτή η σύνδεση είναι η προϋπόθεση για την έλευση ενός καλύτερου κόσμου.

Αρνούμενοι αυτό, σημαίνει ότι αγνοούμε την ιστορία της ανθρωπότητας.

ΠΗΓΗ : ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ 

Από συνέντευξη του καθηγητή Κώστα Νικολάου στην Ι. Σωτήρχου με αφορμή το καινούργιο του βιβλίο «Το Νερό ως Κοινό Αγαθό, πέρα από τις Εταιρίες και το Κράτος», Εκδόσεις Λαϊκό Πανεπιστήμιο Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας «UnivSSE Coop».