Η είδηση πέρασε στα ψιλά.
Κάποτε όμως πρέπει να γίνεται η αρχή, να ανοίγουν επιτέλους θέματα που επηρεάζουν τη ζωή όλων μας και κανείς δεν έχει τολμήσει να αγγίξει. Ακόμα κι αν διατηρούνται οι επιφυλάξεις για τον ενδεχόμενα προσχηματικό χαρακτήρα τέτοιων «ανοιγμάτων».
Η Φράνσις Χάουγκεν, πληροφοριοδότις (whistleblower), πρώην υπάλληλος του Facebook, καταγγέλλει την εταιρεία πως δεν έχει κάνει τίποτα για να καταπολεμήσει τα φαινόμενα της παραπληροφόρησης και της ρητορικής μίσους.
Η Χάουγκεν έγινε προ ημερών δεκτή σε ακρόαση από το Ευρωκοινοβούλιο στις Βρυξέλλες στα πλαίσια μιας ευρύτερης Ευρωπαϊκής περιοδείας που άρχισε από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία στη συνέχεια.
Από την στιγμή που αποκάλυψε την ταυτότητά της η Χάουγκεν έχει εξελιχθεί σε μια μαχητική φωνή υπέρ του ρυθμιστικού ρόλου του κράτους, ώστε να χαλιναγωγηθούν οι τάσεις υπερεξουσίας στα πλαίσια της ψηφιακής οικονομίας.
Στη διάρκεια της ακρόασης, που κράτησε πάνω από τρεις ώρες, η Χάουγκεν κάλεσε τους Ευρωπαίους νομοθέτες να αξιοποιήσουν τη μοναδική ευκαιρία της γενιάς μας ώστε να εξισορροπηθεί η Τεχνολογία με τη Δημοκρατία, συμβάλλοντας σ’ ένα ασφαλέστερο διαδικτυακό περιβάλλον.
«Δε γίνεται να συνεχίσει το Facebook να παριστάνει “τον δικαστή, τους ενόρκους, τον εισαγγελέα και τους μάρτυρες” για τον κόσμο του διαδικτύου», είπε απευθυνόμενη στους Ευρωβουλευτές.
«Οι δημοκρατίες πρέπει να παρέμβουν με νέα νομοθετήματα».
Μηχανικός πληροφορικής η ίδια, κατηγόρησε τον πρώην εργοδότη της (Ζούκενμπεργκ) ότι υπονομεύει την υγεία, την ασφάλεια και την κοινωνική συνοχή σ’ όλο τον κόσμο, εξ αιτίας της κατά σύστημα αποτυχίας να θέτει όρια στη διασπορά ψευδών ειδήσεων και της ρητορικής μίσους.
«Βρίσκομαι εδώ σήμερα επειδή πιστεύω πως η πλατφόρμα βλάπτει τα παιδιά, συσσωρεύει διχασμό και πλήττει τη δημοκρατία»
η αρχική της δήλωση.
Η Χάουγκεν είπε πως η εταιρεία διαθέτει τα εργαλεία για να εξασφαλίσει ασφαλέστερο Facebook, όμως αποφεύγει να αναλάβει τις ενδεδειγμένες μεταρρυθμίσεις, για να μη μειωθούν τα κέρδη της. Αυτή η άρνηση για αλλαγή πορείας, πρόσθεσε, έχει ήδη καταλήξει σε «κλιμακούμενη βία», εξέλιξη που δεν πρόκειται να σταματήσει, αν δεν ανακοπεί από καινούργια νομοθετήματα.
«Δε χρειαζόταν να φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο»,
παρατήρησε.
«Ο λόγος που βρισκόμαστε εδώ σήμερα είναι γιατί οι επιλογές του Facebook είναι σε μεγάλο βαθμό αυθαίρετες και ανεξέλεγκτες».
Και συνέχισε, περιγράφοντας το Facebook σαν μια απροσπέλαστη «κερδοφόρο μηχανή» που έχει καταστήσει αδύνατο για τις κρατικές αρχές, τους ειδικούς, την ακαδημαϊκή κοινότητα, ακόμα και για τους μετόχους της να έχουν πρόσβαση στα δεδομένα της και να αντιλαμβάνονται με ποιό τρόπο πραγματικά λειτουργεί και πώς επηρεάζει τις κοινωνικές σχέσεις.
«Κανένας σχεδόν εκτός της εταιρείας δε γνωρίζει τί γίνεται μέσα στην εταιρεία»,
είπε στο σώμα.
«Κανένας δε έχει καλύτερη εικόνα για τις βλαβερές επιλογές του Facebook από το ίδιο το Facebook.
Η πολυεθνική με έδρα την Καλιφόρνια, σημειώνει, γνωρίζει «τουλάχιστον» από το 2018 ότι τα πολιτικά κόμματα στην Ευρώπη εκμεταλλεύονται το κλίμα πόλωσης για να προσεγγίζουν τους πολίτες ταχύτερα και πλατύτερα. Οι διαδικτυακές καμπάνιες που βασίζονται σε διχαστικά μηνύματα είναι «πέντε με δέκα φορές» φθηνότερες, όπως είπε.
Το Facebook αρνείται τις κατηγορίες της Χάουγκεν και υποστηρίζει πως η δική της εκδοχή για τα πράγματα είναι ανυπόστατη και φαιδρή.
Ωστόσο, μεσούντων των σκανδάλων χειραγώγησης της κοινής γνώμης, η εταιρεία προτίμησε να προβεί στον αντιπερισπασμό της μετονομασίας (θα μετονομαστεί σε META) για να εστιάσει στο νέο της μετα-προφίλ, έχοντας στα σκαριά μια πλατφόρμα εικονικής πραγματικότητας όπου ο κόσμος θα μπορεί να συναντιέται, να δουλεύει και να παίζει.
Η αιφνίδια εξαγγελία αυτού του μετα-προφίλ αντιπροσωπεύει την τακτική της πολυεθνικής να πηγαίνει παρακάτω σε νέα προγράμματα, αντί να σταθεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργήσει τα προγράμματα που ήδη τρέχουν.
Στη διάρκεια της ακρόασης η Χάουγκεν ρωτήθηκε από Ευρωβουλευτές για την άποψή της σχετικά με τον Νόμο για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες - Digital Services Act (DSA), το πρώτο σε παγκόσμια κλίμακα σχέδιο νόμου σχετικά με τους όρους της ψηφιακής οικονομικής δραστηριότητας.
Δημοσιευμένο από τον Δεκέμβρη του 2020 από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το DSA είναι ένα κείμενο κανόνων για την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των καταναλωτών και την ενίσχυση της διαφάνειας και του πλαίσιου λογοδοσίας από μέρους των διαδικτυακών πλατφορμών.
Οι κανόνες που θεσπίζονται περιλαμβάνουν ένα σύνολο υποχρεώσεων για τους παρόχους του διαδικτύου, τις υπηρεσίες φιλοξενίας (όπως το cloud), τις πλατφόρμες του διαδικτύου (όπως τα καταστήματα ψηφιακών εφαρμογών και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) και τις αποκαλούμενες «ευρείας χρήσης ψηφιακές πλατφόρμες», δηλαδή εκείνες που απευθύνονται σε πάνω από το 10% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Facebook έχει μόνο στην ΕΕ πάνω από 250 εκατ. χρήστες.
Λόγω του μεγέθους της, του κοινού της και των κερδών της, αυτή η τελευταία κατηγορία (των υπηρεσιών διαδικτύου) είναι εκείνη με την μακρύτερη λίστα κανόνων και υποχρεώσεων, που περιλαμβάνουν την τήρηση κωδίκων συμπεριφοράς, την κοινή χρήση δεδομένων με τις κρατικές αρχές, την αποκάλυψη των αλγορίθμων που η εταιρεία χρησιμοποιεί για την προώθηση οδηγιών, και εντέλει την ισχυροποίηση της θέσης του χρήστη να καταγγέλλει παράνομο περιεχόμενο.
Η Χάουγκεν τοποθετήθηκε θετικά για την νομοθετική αυτή πρόταση, λέγοντας πως διαθέτει «την δυναμική να αποτελέσει ένα παγκόσμιο πρότυπο» και πηγή έμπνευσης για να ακολουθήσουν κι άλλες χώρες.
«Είναι πολλά αυτά που διακυβεύονται εδώ. Η γενιά μας έχει τη μοναδική ευκαιρία να θεσπίσει επιτέλους κανόνες για τη λειτουργία του διαδικτύου.»
https://www.euronews.com/2021/11/08/frances-haugen-facebook-whistleblower-in-brussels-to-speak-on-impact-of-tech-giants